یکی از نکات مهم در طراحی یک مجموعه خلأ، لولهکشی صحیح و انتخاب مسیربندی مناسب اتصالات است.
عدم توجه به ابعاد لوله ها، شیرها و اتصالات ممکن است مانع از رسیدن به سرعت حداکثری تخلیه شده، یا مانع از رسیدن به بیشینه خلأ ممکن برای یک دستگاه شود، و یا باعث هزینه های اضافی برای شما میگردد. در ادامه برخی از نکات مهم و کاربردی در مسیربندی سیستهای خلأ بیان شده است .
ابتدا لازم است تا چند مفهوم در مورد میزان عبوردهی گاز در طول مسیر را معرفی نماییم .
هدایت مسیر ( Conductance):
توانایی یک مسیر در عبوردهی حجم معینی از گاز در زمان معین است. درواقع با افزایش هدایت مسیر، میزان مقاومت دربرابر عبور جریان گاز کمتر میشود. هرچه میزان هدایت مسیر بزرگتر باشد، میزان عبوردهی گاز آن نیز بیشتر است. هدایت مسیر معمولا با علامت C نمایش داده میشود .
دبی حجمی ) q 🙂
از مهمترین پارامترهای مربوط به محاسبات خلأ است و عبارت است از میزان گازی که در واحد فشار-حجم در واحد زمان از مسیر عبور میکند. به زبان ساده، این پارامتر میزان گاز عبوری از یک مقطع در واحد زمان را مشخص میکند.
مسیر سری و مسیر موازی :
درواقع دو نوع مختلف مسیربندی در سیستمهای خلأ وجود دارد. مسیر سری و مسیر موازی. محاسبات مربوط به هدایت مسیر دراین مسیرها متفاوت است. نحوه مسیربندی سری و مدازی و همچنین محاسبات مربوط به هریک در شکل 2 و شکل 3 نشان داده شده است.
این قانون در ارتعاشات )سیستم جرم و فنر (و جریان های برق نیز کاربرد دارد.
در بسیاری از سیستمهای خلأ، مسیرها هم بصورت سری، هم موازی و یا ترکیبی از هردو وجود دارند. در حالت ترکیبی باید مشابه آنچه در محاسبه مقاومتهای سری و موازی عمل میشد، ابتدا کل مسیر را به مسیرهای سری و موازی تقسیم و جداگانه محاسبه نمود و در نهایت هدایت مسیر کلی را محاسبه کرد.
نکات مهم و کاربردی در مسیربندی سیستمهای خلأ
* همواره سعی کنید در سیستمهای خلأ از تجهیزات استاندارد استفاده کنید. در چنین تجهیزاتی، ابعاد اتصالات و مسیرها متناسب با سرعت تخلیه پیشبینی شده برای دستگاه ساخته شدهاند .
* توجه به نوع مسیربندی بسیار حائزاهمیت است. در مسیربندی بصورت سری )که قطعات پشت سر هم در یک مسیر بسته میشوند( استفاده از یک قطعه با میزان هدایت جریان پایین، باعث میگردد تا هدایت جریان در کل مسیر بدون توجه به سایر قطعات کاهش یابد .
* درصورت استفاده از پمپهای استاندارد ، مسیربندی حتما بایستی منطبق با دهانه ورودی پمپها باشد. یکی از اشتباهات رایج در مسیربندی سیستمهای خلأ، اتصال پمپهای خلأ به محفظه خلأ با استفاده از تبدیلیهای کوچک کننده است. در این حالت امکان استفاده از حداکثر سرعت تخلیه پمپ مقدور نخواهد بود. این مسئله در پمپهای خلأ بالا که سایز دهانه اهمیت زیادی دارد، بسیار مهم است. برای مثال استفاده از پمپی با سرعت تخلیه S= 400 lit/S بر روی دهانهای با قطر 1 اینچ باعث کاهش سرعت تخلیه پمپ میشود . ( پمپی با چنین سرعت تخلیه نیاز به 3اینج قطر دارد.
* در استفاده از شیرها، ترپها، فیلترها، زانوییها، چندراهیها و سایر قطعاتی که در مسیر بندی خلأ مورد استفاده قرار میگیرند، حتما به میزان هدایت مسیر آنها توجه نمایید. انتخاب اشتباه تنها یک قطعه، میتواند تاثیر زیادی در سرعت تخلیه دستگاه داشته باشد . سعی کنید مسیر همواره یکپارچه و دارای کمترین اتصالات و کمترین خم در مسیر باشد.
* تا حد ممکن پمپها کمترین فاصله را تا محفظه داشته باشند. در پمپهای خلأ بالا این مسئله بسیار ضروری است. در یک طراحی خوب، پمپ خلأ بالا مستقیما به محفظه متصل میشود .
* چنانچه ناچار شدید پمپ را در فاصله دوری از محفظه قرار دهید، حتما اثر طول مسیر را در محاسبات خود لحاظ کنید .
* جهت جلوگیری از انتقال لرزش پمپها به قطعات و محفظه، علاوه بر استفاده از لرزهگیر در محل اتصال پمپها به فریم آن، معمولا از لولههای خرطومی منعطف در مسیربندی خلأ استفاده میشود.
قطر مفید داخلی این لولهها حتما بایستی مناسب مسیربندی شما باشد .
* استفاده از مسیربندی با سایز بزرگتر در اتصال پمپها، شیرها و سایر قطعات تاثیری بر سرعت تخلیه نخواهد داشت و تنها باعث افزایش هزینه میگردد .
* در انتخاب و مسیربندی پمپهای پشتیبان حتما به سرعت تخلیه مورد نیاز در خروجی پمپ خلأ بالا آن دقت شود. درصورت عدم تامین سرعت تخلیه مناسب، عملکرد پمپ خلأ بالا بشدت تحت تاثیر قرار میگیرد .
* درصورتی عدم آشنایی کافی با سیستمها و تجهیزات خلأ، بمنظور طراحی و یا نصب مسیربندیهای خلأ، جهت جلوگیری از اتلاف هزینه و زمان خود، حتما با متخصصین شرکت صنایع وکیوم سبلان از قسمت تماس با ما مشورت نمایید .
نوشته شده توسط: اشکان موسی پور
